September 2025
ಆಕಲನ-ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ
ಇಂಥ ನೆಲೆಗಟ್ಟಿನಿಂದ ರಾಯರು ಲೇಖನ-ಅಧ್ಯಾಪನಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡ ಕಾರಣ ಅವುಗಳಿಗೆ ಎಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಕಾಂತಿ ಬಂದಿತು. ಅವರದು ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಮಧುಕರಮನೋಧರ್ಮ - ಜೇನುಹುಳುವಿನಂತೆ ನೂರಾರು ಹೂಗಳ ಮಕರಂದ ಹೀರಿ ಅದನ್ನು ತನ್ನೊಳಗಿನ ಸತ್ತ್ವದಿಂದ ಜೇನ ಹನಿಗಳನ್ನಾಗಿಸಿ ತಾನೇ ಕಟ್ಟಿದ ಚಿಕ್ಕಚಿಕ್ಕ ಗೂಡುಗಳಲ್ಲಿ ಚೊಕ್ಕವಾಗಿ ಹವಣಿಸುವುದು. ಜೇನಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಹೂಗಳ ಸಾರವಿದ್ದರೂ ಅದಕ್ಕೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ವಿಶಿಷ್ಟತೆ ಇದೆ, ಪ್ರಯೋಜನವೂ ಇದೆ. ರಾಯರ ಅಧ್ಯಾಪನ ಮತ್ತು ಲೇಖನಕರ್ಮಗಳ ರೀತಿಯೂ ಹೀಗೆಯೇ. ಇನ್ನೆಷ್ಟೋ ಮಂದಿ ಇವರಂತೆ ವಿವಿಧ ಜ್ಞಾನಶಾಖೆಗಳನ್ನು ಅರಿತ...
In sum, the subject matter of the play is Advaita-vedānta; the play also has passing references to the other darśanas as well; avaidika matas such as Jaina and Bauddha are the kiñkaras of Mahāmoha; the vaidika matas such as Nyāya, Yoga, and Mīmāṃsā are Viveka’s friends; the poet has included the bhakti tradition with this as well. In another sense, viṣṇu-bhakti, i.e., devotion to Bhagavān Viṣṇu predominates; it appears as an undercurrent...
ನಿನ್ನೆಯಷ್ಟೇ ನಮ್ಮನ್ನು ಭೌತಿಕವಾಗಿ ಅಗಲಿದ ಎಸ್. ಎಲ್. ಭೈರಪ್ಪನವರೊಡನೆ ಕನ್ನಡಸಾಹಿತ್ಯದ – ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಭಾರತೀಯ ಸಾಹಿತ್ಯದ – ಒಂದು ಯುಗವೇ ಸರಿದುಹೋಗಿದೆ ಎಂದರೆ ಅತಿಶಯದ ಮಾತಲ್ಲ. ಪುಸ್ತಕಗಳ ಮೂಲಕ ರಸಾಸ್ವಾದವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಒಂದು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಸಾಕಾರವಾಗಿದ್ದ ಅವರು ಇದೀಗ ಓದಿನಿಂದಲೇ ದೂರವಾಗುತ್ತಿರುವ ಸಮಾಜದ ಸ್ಥಿತ್ಯಂತರವನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತಲೇ ನಮ್ಮಿಂದ ದೂರವಾಗಿರುವುದು ಧ್ವನಿಪೂರ್ಣವಾದ ಎಚ್ಚರಿಕೆ. ಮುಂದೆ ಆಗಬಹುದಾದ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಏನೇ ಇದ್ದರೂ ಭೈರಪ್ಪನವರನ್ನು ಮೂಲದಲ್ಲಿಯೇ ಓದಿಕೊಳ್ಳುವ ಆಸ್ವಾದದಿಂದ ವಂಚಿತರಾದವರನ್ನು ನತದೃಷ್ಟರೆಂದು ನಾವುಗಳಂತೂ...
मूलस्थान में विभिन्न हिंदू संप्रदायों के शासक वर्ग और धार्मिक प्रमुख निर्णायक कार्रवाई करने में विफल रहे: पहली प्राथमिकता दुश्मन का वध और निष्कासन थी। इसमें, एक भौतिक संरचना, मंदिर का विनाश, गौण था, क्योंकि इसे फिर से बनाया जा सकता था। उनके अनिर्णय और एक मात्र भौतिक संरचना को खोने के डर के परिणामस्वरूप, इस्लाम भारत में एक मजबूत पैर जमाने में सक्षम था। मूलस्थान में हिंदुओं की अदूरदर्शिता ने इस्लाम को आने वाली सदियों में क्रूर तरीके से पूरे भारत म...
ನಮ್ಮ ಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ‘ಸಾರ್ವಪಾರ್ಷದ’ ಎಂಬ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಪದವಿದೆ. ಇದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಶಾಸ್ತ್ರಚರ್ಚೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ. ‘ಪಾರ್ಷದ್’ ಎಂದರೆ ಪರಿಷತ್ತು ಎಂದರ್ಥ. ಹತ್ತು ಹಲವರು ಹಿರಿಯರು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಒಂದೆಡೆ ಕುಳಿತು ಕಲೆಯುವುದನ್ನು ‘ಪರಿಷತ್’ ಎನ್ನುವರು. ಪರಿಷತ್ತಿಗೆ ‘ಸಭಾ’ ಪರ್ಯಾಯಪದ. ಸಭೆಗೆ ಬೆಳಕಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು ಎಂಬ ಅರ್ಥವೂ ಇದೆ. ಹತ್ತು ಜನರ ನೆರವಿ ಒಂದೆಡೆ ಸುಮ್ಮನೆ ಸೇರಿ ಗೌಜೆಬ್ಬಿಸುವುದನ್ನು ಪರಿಷತ್ತೆಂದು ಕರೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಕಲೆತು ಕೋಲಾಹಲಿಸುವ ಗುಂಪಿಗೆ ‘ಪರಿಷೆ’ ಎಂಬ ಬೇರೊಂದು ಶಬ್ದವೇ ಇದೆ. ಇದು ಪರಿಷತ್ತಿನ ತದ್ಭವ ಎಂಬ...
Kṛṣṇamiśra
(11th Century CE)
It is likely that Kṛṣṇamiśra, the author of Prabodhacandrodaya lived in the second half of the eleventh century CE. We can say so with some certainty because of the following details that we learn from the prastāvanā of this play – Karṇa, the king of the Cedi kingdom is supposed to have defeated Kīrti-varmā by attacking his kingdom; he was, in turn, defeated by Gopāla, who also re-established Kīrti-varmā as the king...
643 ईस्वी की शुरुआत से ही, अरबों ने सिंध में देबल बंदरगाह पर कई बार हमला करने की कोशिश की, जिसका परिणाम भी वैसा ही रहा। हर बार हिंदू राजाओं के हाथों मुस्लिम सैनिकों का संहार हुआ। 663 में भी यही परिणाम फिर से हुआ। इन सभी लड़ाइयों में, इस्लामिक सेनाएं और उनके प्रमुख बुरी तरह पराजित हुए। लगभग 708 ईस्वी में, उबैद उल्लाह को जयसिंह (देबल के राजा के बेटे) ने न केवल बुरी तरह से हराया, बल्कि उसने अपने उपसेनापति, बुदैल को भी खो दिया।
क्रोधित अल-हज्जाज न...
Vaiṣṇavāgamas
Vaiṣṇavāgamas are similar to the Śaivāgamas. They are scriptures containing the procedure for worshipping Viṣṇu, the procedure for temple construction, and philosophy. The Vaiṣṇavāgamas are of two types – Pāñcarātra and Vaikhānasa. The Pāñcātrāgamas are older than the latter. They have been mentioned in the Mahābhārata. The roots of the Pāñcarātra texts can be traced to the Taittirīya Āraṇyaka and Śatapatha Brāhmaṇa. Some Vaiṣṇavas...
The story of Hariścandra is quite old, and it dates back to the Vedic times; as it won the hearts of the people at large, it gathered more substance with time; a few recensions of the Mahābhārata also contain the tale, and are likely to be an interpolation; the tale, nevertheless, appears to have grown to large proportions. We cannot deny that the version of the story that occurs in such recensions of the epic is filled with exaggerations and...
भारत की योद्धा भावना द्वारा इस्लामी आक्रमण के विरुद्ध प्रतिरोध
जब हम अपनी इतिहास की पाठ्यपुस्तकें पढ़ते हैं, तो हमें लगता है कि हिंदू इस्लामी हमलों के सामने हतोत्साहित और कायर हो गए थे। इस कथन की ध्वनि हमें अपने बारे में हीनता और घृणा की भावना भरती हुई प्रतीत होती है। इस भावना को जन्म देने वाले विशिष्ट तत्वों में हिंदुओं की खुद को संगठित करने में असमर्थता, सामाजिक समानता की कमी, निकृष्ट युद्ध रणनीति, सजगता की कमी, आपसी लड़ाई, अति आत्मविश्वास, अह...